Ρομποτική Χειρουργική Χωρίς Τομή Στην Κοιλιά (NOTES)

Τι σημαίνει NOTES;

Η Ενδοσκοπική Χειρουργική δια Φυσικών Οπών (αγγλ. Natural Orifice Transluminal Endoscopic Surgery, NOTES) αποτελεί μια επαναστατική μέθοδο στον κλάδο της χειρουργικής. Περιλαμβάνει την πρόσβαση στην κοιλιακή χώρα χωρίς τομές, μέσω των φυσικών ανοιγμάτων του σώματος, όπως το στόμα, ο πρωκτός ή ο κόλπος. Η ρομποτική χειρουργική χωρίς τομή στην κοιλιά είναι εξαιρετικά ελκυστική στους ασθενείς, λόγο του μηδαμινού πόνου και μετεγχειρητικού τραύματος που προσφέρει.

 

Διαδικασία χειρουργικής NOTES

Για την ανάπτυξη μιας χρηστής χειρουργικής τεχνικής είναι απαραίτητο να ακολουθούνται οι κανόνες ασφαλούς πρόσβασης της χειρουργικής περιοχής. Αυτοί είναι τέσσερις: ο ελάχιστος τραυματισμός των ιστών, η καλή έκθεση του χειρουργικού πεδίου, η δυνατότητα αποφυγής αγγειακών και σπλαχνικών τραυματισμών και η ικανότητα διαχείρισης του χειρουργικού οργάνου. Στη χειρουργική NOTES η πρόσβαση γίνεται με τρεις τρόπους, καθένας με διαφορετική τεχνική:

• Στομάχι: Για την πρόσβαση στην κάτω κοιλιακή χώρα μπορεί να χρησιμοποιηθεί είτε μια τροποποιημένη τεχνική διαστολής Seldinger, είτε διαδερμική ενδοσκοπική γαστροστομία (PEG).
• Πρωκτός: Αποκτάται πρόσβαση στο επιθυμητό χειρουργικό πεδίο μέσω οργάνων διαπρωκτικής ενδοσκοπικής μικροχειρουργικής (TEMS).
• Κόλπος: Μέσω του θόλου του κόλπου, η χειρουργική ομάδα μπορεί να αποκτήσει πρόσβαση στα όργανα της κάτω κοιλιακής περιοχής. Η μέθοδος αυτή προσφέρει κάποια πλεονεκτήματα σε σχέση με τις υπόλοιπες. Η πρόσβαση στον κόλπο μπορεί να γίνει με μεγαλύτερη ευκολία, ενώ η σύγκλειση είναι πιο ασφαλής.

Πέραν της πρόσβασης χωρίς τομές, οι εγχειρήσεις NOTES δεν διαφέρουν σε κάτι από τις απλές ρομποτικές εγχειρήσεις. Ο χειρουργός χρησιμοποιεί ειδικά ρομποτικά τηλεχειριστήρια, αντί για χειρουργικά εργαλεία, τα οποία μιμούνται τέλεια τις κινήσεις των χεριών του. Μια ειδική τρισδιάστατη κάμερα μεγεθύνει τη χειρουργική εικόνα κατά 10 φορές, προσφέροντας αξεπέραστη διορατικότητα στη χειρουργική ομάδα. Αξιοποιούνται τόσο η Τεχνητή Νοημοσύνη όσο και τεχνικές Επαυξημένης Πραγματικότητας. Οι κλασικές περιπτώσεις ρομποτικής χειρουργικής πραγματοποιούνται με μικρές τομές λίγων χιλιοστών. Η τεχνική της επέμβασης NOTES εξαλείφει αυτήν την ανάγκη.

 

Πώς συγκρίνεται η ρομποτική χειρουργική χωρίς τομή στην κοιλιά με άλλες μεθόδους;

Για να πραγματοποιηθεί σωστή σύγκριση μεταξύ των πιθανών χειρουργικών πρακτικών, πρέπει να οριστούν κάποιες παράμετροι. Αυτές είναι:

• Μήκος τομής
• Μετεγχειρητικός πόνος
• Απώλεια αίματος
• Ημέρες νοσηλείας
• Πιθανότητες εμφάνισης σημαδιών
• Ρίσκο λοίμωξης χειρουργικού τραύματος
• Ρίσκο δημιουργίας κήλης

Με βάση αυτές τις παραμέτρους μπορεί κανείς να συγκρίνει τη χειρουργική μέθοδο NOTES με την παραδοσιακή ανοικτή, τη λαπαροσκοπική και τη ρομποτική μέθοδο με τομές. Συγκεκριμένα:

• Παραδοσιακή ανοικτή: Το μήκος των απαραίτητων τομών σε μια συμβατική ανοικτή εγχείρηση είναι 20-30 cm. Ο μετεγχειρητικός πόνος είναι ανάλογος της επέμβασης, αλλά τις περισσότερες φορές είναι   ιδιαίτερα αυξημένος. Η απώλεια αίματος είναι σημαντική, κι η ανάγκη μετάγγισης συχνά παρούσα. Η νοσηλεία του ασθενούς κυμαίνεται απο 7-8 εως και 15-20 ημερες. Το ρίσκο εμφάνισης ουλών είναι υψηλό, ενώ η λοίμωξη του τραύματος και η δημιουργία κήλης εξαιρετικά πιθανές.
• Λαπαροσκοπική: Η λαπαροσκοπική μέθοδος πραγματοποιείται μέσω μικρών τομών, μήκους λίγων εκατοστών και μιας μικρής τομής 4-5 εκ, για να βγάλουμε το παρασκεύασμα και να κάνουμε την αναστόμωση. Ο ασθενής βιώνει ελάχιστο πόνο, κι η απώλεια αίματος είναι μικρή. Η νοσηλεία δεν ξεπερνά τις 3-5 ημέρες, ενώ οι πιθανότητες εμφάνισης μετεγχειρητικών λοιμώξεων ή κηλών μειώνονται. Τα μετεγχειρητικά σημάδια είναι συνήθως μικρά.
• Ρομποτική με τομές: Για τη ρομποτική μέθοδο χρειάζονται τομές μήκους μόλις λίγων χιλιοστών. Εάν υπάρξουν σημάδια, το μέγεθός τους είναι εξαιρετικά μικρό. Η απώλεια αίματος είναι ελάχιστη, ενώ το ρίσκο λοίμωξης τραύματος και παρουσίας κήλης εξαιρετικά χαμηλό.
• NOTES: Κύριο χαρακτηριστικό της μεθόδου NOTES είναι η απουσία οποιασδήποτε επιδερμικής τομής. Ο μετεγχειρητικός πόνος, καθώς και ο κίνδυνος αιμορραγίας είναι ελάχιστος, έως ανύπαρκτος. Η νοσηλεία του ασθενούς περιορίζεται στις 1-2 ημέρες, ενώ οι πιθανότητες, λοίμωξης τραύματος εκμηδενίζονται. Τέλος, με τη συγκεκριμένη μέθοδο η εμφάνιση μετεγχειρητικής κήλης είναι μηδενική.

 

Ρομποτική χειρουργική χωρίς τομή στην κοιλιά: Πρώτη φορά στην Ευρώπη

Μέχρι πριν κάποιο καιρό, η ρομποτική χειρουργική χωρίς τομή στην κοιλιά αποτελούσε ιδιαίτερα εξειδικευμένη επέμβαση, παρουσιάζοντας συγκεκριμένες δυσκολίες στην τεχνική. Τέτοιες επεμβάσεις πραγματοποιούνταν αποκλειστικά σε κέντρα υψηλής εξειδίκευσης των Ηνωμένων Πολιτειών και της Κορέας.

Το 2022, η καταρτισμένη στη Ρομποτική Χειρουργική κι Ελάχιστα Επεμβατική Χειρουργική Κατωτέρου Πεπτικού Δρ. Θάλεια Πετροπούλου κι η ομάδα της πραγματοποιήσαν την πρώτη ρομποτική κολεκτομή δια φυσικών οπών στην Ελλάδα. Η επέμβαση δεν αποτέλεσε καινοτομία αποκλειστικά στην χώρα μας, αλλά σε ολόκληρη την ήπειρο, αφού δεν είχε πραγματοποιηθεί ποτέ ξανά στην Ευρώπη. Η ασθενής ανάρρωσε πλήρως, δεν ταλαιπωρήθηκε από μετεγχειρητικό πόνο, ενώ κινητοποιήθηκε μόλις 2 ώρες μετά από την επέμβαση. Την επόμενη μέρα, έλαβε εξιτήριο. Στην επέμβαση χρησιμοποιήθηκαν παραλλαγές των τεχνικών που εφαρμόζονται στις Ηνωμένες Πολιτείες.

Η Δρ. Θάλεια Πετροπούλου αποτελεί τη μοναδική κάτοχο  Διεθνούς επίσημης μετεκπαίδευσης στη Ρομποτική  Παχέος Εντέρου στην Ελλάδα, κι είναι πλήρως εξειδικευμένη στις ελάχιστα επεμβατικές χειρουργικές πρακτικές κατά da Vinci. Μπορείτε να επικοινωνήσετε μαζί της άμεσα.