Κολεκτομή χωρίς τομή στην κοιλιά (NOTES): Η εξέλιξη στην ελάχιστα επεμβατική χειρουργική;

Η κολεκτομή είναι μια χειρουργική επέμβαση για την αφαίρεση όλου ή μέρους του παχέος εντέρου. Η κολεκτομή μπορεί να είναι απαραίτητη για τη θεραπεία ή την πρόληψη ασθενειών και καταστάσεων που επηρεάζουν το παχύ έντερο. Αφού το πάσχων τμήμα του εντέρου αφαιρεθεί, τα δύο εναπομείναντα υγιή μέρη επανασυνδέονται, εκτελώντας αυτό που είναι γνωστό ως αναστόμωση, η οποία μπορεί να γίνει ενδο ή εξωσωματικά.

Είδη κολεκτομών

Υπάρχουν διάφοροι τύποι επεμβάσεων κολεκτομής:

• Η ολική κολεκτομή περιλαμβάνει την αφαίρεση ολόκληρου του παχέος εντέρου.
• Η υφολική κολεκτομή περιλαμβάνει την αφαίρεση του παχέος εντέρου πλην του ορθού.
• Η τμηματική κολεκτομή περιλαμβάνει την αφαίρεση του δεξιού ή του αριστερού τμήματος του παχέος εντέρου.
• Η πρωκτοκολλεκτομή περιλαμβάνει την αφαίρεση τόσο του παχέος εντέρου όσο και του ορθού.
• Η κοιλιοπερινεική εκτομή περιλαμβάνει την αφαίρεση του ορθοσιγμοειδούς και του πρωκτού

Γιατί χρειάζεται η κολεκτομή

Η κολεκτομή πραγματοποιείται για τη θεραπεία ή την πρόληψη ασθενειών και καταστάσεων που επηρεάζουν το παχύ έντερο, όπως:

• Αιμορραγία που δεν μπορεί να ελεγχθεί. Η σοβαρή αιμορραγία από το παχύ έντερο μπορεί να απαιτεί χειρουργική επέμβαση για την αφαίρεση του προσβεβλημένου τμήματος του παχέος εντέρου.
• Απόφραξη του εντέρου. Ένα αποκλεισμένο κόλον είναι μια κατάσταση έκτακτης ανάγκης που μπορεί να απαιτεί ολική ή μερική κολεκτομή, ανάλογα με την κατάσταση.
• Καρκίνο του παχέως εντέρου.
• Εκκολπωματίτιδα. Ο γιατρός σας μπορεί να συστήσει χειρουργική επέμβαση για την απομάκρυνση του προσβεβλημένου τμήματος του παχέος εντέρου εάν η εκκολπωματίτιδα υποτροπιάσει ή εάν εμφανίσετε επιπλοκές εκκολπωματίτιδας.
• Ιδιοπαθείς Φλεγμονώδεις Νόσοι του Εντέρου ( Crohn’s και Ulcerative colitis )όταν δεν υπάρχει ανταπόκριση στη συντηρητική αγωγή.
• Προληπτική χειρουργική επέμβαση. Εάν έχετε πολύ υψηλό κίνδυνο καρκίνου του παχέος εντέρου λόγω του σχηματισμού πολλαπλών προκαρκινικών πολύποδων του παχέος εντέρου, μπορείτε να ενδείκνυται να υποβληθείτε σε ολική κολεκτομή για την πρόληψη του καρκίνου στο μέλλον. Η κολεκτομή μπορεί να είναι μια επιλογή για άτομα με κληρονομικές γενετικές καταστάσεις που αυξάνουν τον κίνδυνο καρκίνου του παχέος εντέρου, όπως η οικογενειακή αδενωματώδης πολυπόσταση ή το σύνδρομο Lynch

Κίνδυνοι

Η κολεκτομή ενέχει κίνδυνο σοβαρών επιπλοκών. Ο κίνδυνος επιπλοκών εξαρτάται από τη γενική υγεία σας, τον τύπο κολεκτομής και την προσέγγιση που χρησιμοποιεί ο χειρουργός σας για την εκτέλεση της επέμβασης.

Γενικά, οι επιπλοκές της κολεκτομής μπορεί να περιλαμβάνουν:

• Αιμορραγία
• Θρόμβοι στα πόδια (θρόμβωση βαθιάς φλέβας) και στους πνεύμονες (πνευμονική εμβολή) • Λοιμώξεις
• Τραυματισμός γειτονικών οργάνων κοντά στο παχύ έντερο, όπως η ουροδόχος κύστη και το λεπτό έντερο
• Αναστομωτική διαφυγή
• Μετεγχειρητικές κήλες
• Θνητότητα

Μπορεί να περάσετε μερικές ημέρες έως μια εβδομάδα στο νοσοκομείο, ανάλογα με την κατάστασή σας και τη μέθοδο που χρησιμοποιήθηκε για την επέμβασή σας.

Πώς πραγματοποιείται η κολεκτομή

Η κολεκτομή μπορεί να πραγματοποιηθεί με την παραδοσιακή ανοιχτή μέθοδο, η οποία απαιτεί δημιουργία πολύ μεγάλων τομών στο δέρμα και τους μυς, ώστε να υπάρχει απευθείας επισκόπηση της πάσχουσας περιοχής. Η ανοιχτή κολεκτομή έχει σοβαρά μειονεκτήματα, καθώς συνδέεται με σημαντικό μετεγχειρητικό πόνο, πολλές επιπλοκές και λοιμώξεις τραύματος, πολλές ημέρες νοσηλείας και αδυναμία γρήγορης επανόδου στην καθημερινότητα. Για αυτό και στις μέρες μας προσπαθούμε να εκτελέσουμε την κολεκτομή με ελάχιστες επεμβατικά τεχνικές, όπως είναι η λαπαροσκοπική και η ρομποτική μέθοδος.

Συμπερασματικά, τα πλεονεκτήματα, των ελάχιστα επεμβατικών μεθόδων είναι:

Λιγότερες επιπλοκές
Μικρότερη παραμονή στο νοσοκομείο
Μικρότερες τομές
Ταχύτερη επιστροφή στις καθημερινές λειτουργίες
Μικρότερη απώλεια αίματος
Λιγότερες λοιμώξεις Χειρουργικού Τραύματος
Λιγότερο χειρουργικό τραύμα
Στανταροποίηση της χειρουργικής τεχνικής

Ειδικότερα η ρομποτική κολεκτομή, έχει επιπλέον οφέλη, όπως :

• Μείωση των μόνιμων στομιών (παρά φύση έδρα)
• Αύξηση του αριθμού των χειρουργείων που μπορούν να πραγματοποιηθούν Ελάχιστα Επεμβατικά
• Μείωση της μετατροπής σε ανοιχτό χειρουργείο διεγχειρητικά
• Ογκολογικά οφέλη
• Μείωση του διηθημένου ορίου εκτομής (positive CRM)
• Μικρότερος αριθμός τοπικών υποτροπών
• Καλύτερη διατήρηση των πυελικών νεύρων που ελέγχουν την ούρηση και τη στύση
• Ευκολότερη ενδοσωματική αναστόμωση, που μειώνει ακόμη περισσότερο τον πόνο και τις ημέρες νοσηλείας.

Η Κολεκτομή δια φυσικών οπών (ΝΟΤΕS), δηλαδή χωρίς καθόλου τομή στην κοιλιά, αποτελεί μια πολύ εξειδικευμένη χειρουργική επέμβαση, όπου πραγματοποιείται αφαίρεση τμήματος ή όλου του παχέως εντέρου ή και του ορθού, δια φυσικών οπών του σώματος, χωρίς τη δημιουργία κοιλιακής τομής.

Τα πλεονεκτήματα της μεθόδου είναι εντυπωσιακά, καθώς, εκτός από τα πλεονεκτήματα της ρομποτικής κολεκτομής,  έχει επιπλέον τα ακόλουθα:

• Ακόμα μεγαλύτερη μείωση του μετεγχειρητικού πόνου και των λοιμώξεων του τραύματος, καθόλου χρήση οπιοειδών.
• Ταχύτερη αποκατάσταση της λειτουργίας του εντέρου
• Έξοδος από το νοσοκομείο πολλές φορές την ίδια μέρα ή την επόμενη
• Άμεση επιστροφή στις καθημερινές λειτουργίες
• Εξαφάνιση των μετεγχειρητικών κηλών, μιας και η πιθανότητα ανάπτυξης τους είναι ανάλογη του μήκους της τομής
• Καλύτερη αισθητική και ψυχολογική επίδραση από τη μη ύπαρξη χειρουργικής τομής.

Το τελευταίο θα μπορούσε να  καλύψει τις αισθητικές ανάγκες ασθενών, όπως ηθοποιών και γυμναστών, που ασχολούνται με συγκεκριμένα επαγγέλματα.

Η ρομποτική κολεκτομή ΝΟΤΕS λόγω της εξαιρετικά μεγάλης τεχνικής της δυσκολίας, πραγματοποιείται σε ορισμένα πολύ εξειδικευμένα κέντρα της Αμερικής και της Κορέας. Οι χειρουργοί που την πραγματοποιούν, είναι απόλυτα εξειδικευμένοι στην ελάχιστα επεμβατική χειρουργική του παχέως εντερου και ορθού, έχοντας πραγματοποιήσει αρκετές εκατοντάδες λαπαροσκοπικές και ρομποτικές κολεκτομές, προτού να έχουν επάρκεια στην πραγματοποίηση της συγκεκριμένης μεθόδου, που είναι πλέον η επέκταση της ρομποτικής χειρουργικής. Η Δρ Πετροπούλου και η ομάδα της πραγματοποιήσανε  και δημοσιεύσαν την πρώτη ρομποτική κολεκτομή χωρίς τομή στην κοιλιά (NOTEC) στην Ευρώπη, για  βελτιστοποίηση των αποτελεσμάτων.